Zbudowani z emocji

W czasach ogólnoświatowej izolacji, gdzie coraz częściej i bardziej otwarcie mówi się i pisze o konieczności objęcia opieką dzieci i młodzież, koniecznym jest, by te wszystkie złote rady rzeczywiście wcielić w życie.

Ostatnie tygodnie były dla mnie swoistym rollercasterem, każdy dzień był niespodzianką i karuzelą łańcuchową obracającą losy naszej rodziny w niezwane kierunki. Dlatego też z dnia na dzień zamiast spacerować o poranku do auta, spaceruję popołudniem z wózkiem przez park. Dzięki temu mam chwilę, by przeanalizować to, co się działo i to, co mogą przynieść kolejne dni. Tak też przypomniałam sobie o projekcie, który w czasach dawno, dawno temu realizowałam wraz z uczniami klas siódmych. Temat projektu wyszedł od nich- młodych i był mocno związany z tym, co działo się pomiędzy nimi w klasie i mocno rzutowało na przeżywanie indywidualnych emocji. Wówczas o genialnej książce Przemka Staronia nie słyszał nikt poza nim samym, ale i tego nie jestem pewna:) Tak więc było to dawno:)

Dlaczego o tym wspominam? Emocje młodego człowieka, zawsze były wyjątkowo chwiejne, nie jest to pandemiczny wyjątek. Zatem o projekcie wspominam z dwóch powodów- być może w momencie, w którym nie wiadomo, czy i w jaki sposób uczniowie wrócą do szkół, stworzyć im okazję, by na nowo mogli się poznać. Warto bowiem zwrócić uwagę, że uczniowie obecnych klas V – VIII, poza pierwszymi dwoma miesiącami szkoły, nie widzieli się zespołowo ponad 10 miesięcy, natomiast uczniowie klas IV, w niektórych przypadkach, praktycznie wcale się nie poznali… Drugim powodem, by umożliwić uczniom wyrażenie siebie, jest fakt, że da się te działania zrealizować w formie online.

Moi uczniowie w warunkach stacjonarnych przez siedem tygodni, na własny sposób, opracowywali temat: „O tym, co ważne, czyli jak wyrazić swoje Ja?” Działali w grupach, w które sami się dobrali. Samodzielnie opracowali także założenia, które uznali za warte głębszego poznania. Jak to zrobili? Wykorzystując wędrujące od grupy do grupy samoprzylepne kartki i grupując je odpowiednio na tablicy. Dziś wykorzystałabym rutyny myślenia krytycznego mówiący długopis (klawiatura mówi) lub 12 pytań. Ale to tak na marginesie.

Dociekali, co rozumieją poprzez „JA”, wczytując się we fragmenty publikacji naukowych, w artykuły prasowe, notki internetowe, prowadzili rozmowy z psychologami, terapeutami pisarzami, artystami. Opowiadali także o sposobach na wyrażanie siebie. Finalnie opracowali prezentacje, w których opowiadali o tym, co jest im bliskie, co pozwala odreagować negatywne emocje, co ich buduje. Dzięki złożonej pracy przypominali sobie, czym jest autoprezentacja, reportaż, felieton filmowy, lapbook czy gra edukacyjna.

To były trudne, ale inspirujące – i momentami bardzo intymne – spotkania, które także dla mnie były życiową lekcją. Ze spotkań z młodzieżą wyciągnęłam dla siebie wnioski do dalszej pracy:

– pytaj młodych o ich zdanie w ich projekcie, do diabła nie narzucaj się z własnym zdaniem;

– pozwól im wybrać i stanowić o własnej realizacji;

– pamiętaj, że to, co mówią, wcale nie musi wyrażać tego, co myślą lub chcą powiedzieć;

– jeśli pracujesz na emocjach/ wartościach/ czymś bliskim, nie oceniaj, bo wszystko szlag trafi!

***

Fragment techniczny projektu, czyli czy święta podstawa była realizowana?

1. Cel projektu

Rozwijanie w uczniach odpowiedzialności za samodzielne pozyskiwanie wiedzy.

Rozbudzanie zainteresowania tematyką docierania do informacji, selekcjonowania ich, zapamiętywania i przetwarzania.

Uświadomienie istotnej roli krytycznej analizy zdobytych materiałów i ich interpretacji.

Rozbudowanie i wzmocnienie współpracy w grupie projektowej (od pomysłów jednostki do finału zespołu klasowego).

• Założenia projektu w oparciu o Podstawę Programową obowiązującą na języku polskim w Szkole Podstawowej

 Cele kształcenia – wymagania ogólne

I. Kształcenie literackie i kulturowe.

1. Wyrabianie i rozwijanie zdolności rozumienia utworów literackich oraz innych tekstów kultury.

2. Znajomość wybranych utworów z literatury polskiej i światowej oraz umiejętność mówienia o nich z wykorzystaniem potrzebnej terminologii.

II. Kształcenie językowe.

2. Rozwijanie rozumienia twórczego i sprawczego charakteru działań językowych oraz formowanie odpowiedzialności za własne zachowania językowe.

4. Kształcenie umiejętności porozumiewania się (słuchania, czytania, mówienia i pisania) w różnych sytuacjach oficjalnych i nieoficjalnych, w tym także z osobami doświadczającymi trudności w komunikowaniu się.

5. Kształcenie umiejętności poprawnego mówienia oraz pisania zgodnego z zasadami ortofonii oraz pisowni polskiej.

III. Tworzenie wypowiedzi.

2. Rozwijanie umiejętności wypowiadania się w określonych formach wypowiedzi ustnych i pisemnych.

3. Kształcenie umiejętności wygłaszania tekstów mówionych.

4. Rozpoznawanie intencji rozmówcy oraz wyrażanie intencji własnych.

5. Rozwijanie umiejętności stosowania środków stylistycznych i dbałości o estetykę tekstu oraz umiejętności organizacji tekstu.

6. Poznawanie podstawowych zasad retoryki, w szczególności argumentowania oraz rozpoznawanie manipulacji językowej.

7. Rozbudzanie potrzeby tworzenia tekstów o walorach estetycznych i podejmowania samodzielnych prób literackich.

IV. Samokształcenie.

1. Rozwijanie szacunku dla wiedzy, wyrabianie pasji poznawania świata i zachęcanie do praktycznego zastosowania zdobytych wiadomości.

2. Rozwijanie umiejętności samodzielnego docierania do informacji, dokonywania ich selekcji, syntezy oraz wartościowania.

3. Rozwijanie umiejętności rzetelnego korzystania ze źródeł wiedzy, w tym stosowania cudzysłowu, przypisów i odsyłaczy oraz szacunku dla cudzej własności intelektualnej.

4. Kształcenie nawyków systematycznego uczenia się oraz porządkowania zdobytej wiedzy i jej pogłębiania.

6. Rozwijanie umiejętności efektywnego posługiwania się technologią informacyjną w poszukiwaniu, porządkowaniu i wykorzystywaniu pozyskanych informacji.